Đây là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao ở trẻ mới sinh, nhất là trẻ sinh non. Suy hô hấp có thể là biểu hiện của các bệnh đường hô hấp, bệnh tim mạch, não; nhưng cũng có thể chỉ đơn thuần là hệ quả của tình trạng hạ thân nhiệt, hạ đường huyết.


Sau khi lọt lòng mẹ, các cơ quan nội tạng của trẻ bắt đầu hoạt động và phối hợp nhịp nhàng để duy trì chức năng hô hấp. Nếu khả năng thích ứng đó bị rối loạn, tình trạng suy hô hấp sẽ xảy ra.

Các nguyên nhân gây bệnh bao gồm:

- Tổn thương hệ thần kinh trung ương: Trẻ bị viêm não, viêm màng não, sang chấn sọ não, xuất huyết não...

- Bệnh lý về tim mạch: Trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh, đặc biệt là tam chứng, tứ chứng fallot.

- Bệnh của hệ hô hấp: Hội chứng màng trong, xẹp phổi, chảy máu phổi, viêm phế quản, viêm phổi, tắc lỗ mũi sau, có chướng ngại vật ở đường hô hấp (đờm dãi, sữa).

- Trẻ bị hạ đường huyết do đói hoặc hạ thân nhiệt do lạnh.

Để đề phòng chứng suy hô hấp cho trẻ, bà mẹ khi mang thai cần đi khám thường xuyên, đồng thời chăm sóc tốt thai nghén theo sự chỉ dẫn của bác sĩ nhằm giảm các nguy cơ thai bất thường, sinh non. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh gây suy thở như bệnh màng trong, xẹp phổi...

Cần lưu ý không để những trẻ mới chào đời bị lạnh (nhiệt độ ngoại cảnh thích hợp là 27-28 độ C). Cho bé ăn đầy đủ để không bị hạ đường huyết.

Hãy nghĩ đến chứng suy hô hấp nếu thấy trẻ có một trong những dấu hiệu sau:

- Rối loạn nhịp thở: Trẻ thở nông, nhanh, không đều, nhịp thở trên 60 lần/phút.

- Da tím hoặc tái, xảy ra ở toàn thân hoặc quanh môi và tứ chi.

- Khó thở, co kéo lồng ngực và các cơ liên sườn, lõm xương ức. Di động của ngực và bụng không nhịp nhàng theo nhịp thở. Cánh mũi phập phồng, có tiếng rên thì thở ra.

Lúc này, cơ thể trẻ đang thiếu dưỡng khí. Nếu không được cấp cứu kịp thời và đúng cách, bệnh nhi rất dễ tử vong. Trong lúc chuẩn bị đưa trẻ đến bệnh viện, gia đình cần thực hiện ngay một số việc sau:

- Làm thông đường thở, nhất là đối với trẻ suy thở do sặc sữa hoặc sặc đờm dãi.

- Dùng ngón tay quấn khăn sô hoặc gạc lau sạch miệng và họng cho trẻ.

- Nhanh chóng hút mũi cho trẻ. Phải làm nhanh và nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương niêm mạc miệng của trẻ.

- Nới rộng tã, áo để trẻ dễ thở.

- Ủ ấm cho trẻ bằng chăn, túi nước ấm.

- Bế bé ở tư thế đầu cao, hơi ngửa cổ để bé dễ thở. Trên đường vận chuyển, nếu trẻ không thở thì phải búng nhẹ ở gót chân hoặc xoa nhẹ vùng ngực để kích thích trẻ thở.